Diabetes of suikerziekte is een stofwisselingsziekte waarbij de bloedsuikerspiegel niet op peil blijft. Bij mensen met diabetes lukt het (de insuline) niet om de bloedsuiker (glucose) stabiel te houden. De officiële naam van de ziekte is Diabetes Mellitus (DM). Iedereen kan deze chronische stofwisselingsziekte krijgen. Al bij geboorte of later, door bepaalde eigenschappen te ontwikkelen die een verhoogd risico geven.
Veel mensen met diabetes krijgen last van hun voeten. Dat heet de 'diabetische voet'. Het is belangrijk dat diabetes patiënten de voeten goed verzorgen en checken om problemen zoals wondjes te voorkomen. Mensen met Diabetes Mellitus (DM) type 2 ontwikkelen vaker voetproblemen dan mensen met DM type 1. Echter, een diabetische voet kan zich bij elke persoon met DM ontwikkelen.
Waardoor ontstaat de diabetische voet?
Neuropathie: Dit betekent een beschadiging van de zenuwen. Beschadiging van de oppervlakkige zenuwen zorgen ervoor dat de voeten gevoelloos worden. Het gevolg hiervan is dat bijvoorbeeld een steentje wat toevallig in de schoenen zit niet meer gevoeld wordt waardoor makkelijk wondjes ontstaan.
Vascularisatie: Dit betekend doorbloeding. Patiënten met diabetes hebben een grotere kans op een verslechterde doorbloeding naar de voeten. Wanneer er bij een slechte doorbloeding een wondje op de voet ontstaat zal dit slechter genezen omdat er geen optimale bloed- en zuurstoftoevoer kan plaatsvinden.
Infectie: Patiënten met Diabetes zijn vaak vatbaarder voor infecties. Een voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld een schimmelnagel.
Wat merk je van een diabetische voet?
- Koude voeten
- Tintelende voeten
- Pijnscheuten
- Minder gevoel in de voeten
- Moeilijk genezende wondjes
- Verkleuringen aan tenen en voeten
- Doordat er minder gevoel in de voeten kan ontstaan, kan het looppatroon veranderen. Dit veranderde looppatroon kan leiden tot het ontstaan van drukplekken of voetstandsafwijkingen . Onder een drukplek/eeltplek kunnen zonder dat het gemerkt wordt ontstekingen zitten.
Wat kun je doen om voetproblemen bij diabetes te voorkomen?
- Houd je bloedsuiker zo goed/stabiel mogelijk!
- Loop niet op blote voeten
- Knip de teennagels niet zelf. Bezoek een diabetes- of medische pedicure.
- Zorg dat schoenen niet knelle of drukplekken veroorzaken!
- Neem geen voetbaden
- Controleer de voeten regelmatig op wondjes of verkleuringen. Ook de onderkant (door bijvoorbeeld een spiegel te gebruiken).
- Experimenteer niet zelf met wondjes, maar laat de podotherapeut er meteen naar kijken.
Goed controleren is heel belangrijk!
In de meeste gevallen van een diabetische voet genezen wondjes minder snel. Dat maakt de behandeling van wondjes extra moeilijk. Soms slaat een wondbehandeling niet aan, waardoor wondjes te lange tijd open blijven, dit open wondje brengt een risico mee voor het menselijk lichaam, in enkele gevallen moet dan een teen, voet of zelfs been eraf worden gehaald: een amputatie. Gelukkig kan goed opletten en op tijd behandelen veel problemen voorkomen.
Regelmatige controle is dus erg belangrijk. Niet alleen door de arts, maar vooral door uzelf! Een podotherapeut of een diabetes- of medisch pedicure kunnen u hierbij helpen.
Voetscreening
Bij alle diabetespatiënten moeten minstens eenmaal per jaar de voeten onderzocht worden, door een daartoe geschoolde zorgverlener; bijvoorbeeld de podotherapeut. Bij deze controle worden diabetespatiënten in een simms classificatie en in een zorgprofiel ingedeeld.
Simm’s classificatie zegt iets over de mate waarin er risico’s aanwezig zijn op het ontstaan van een slecht genezende wond, dit wordt in de medische wereld ook wel een “ulcus” genoemd.
Het zorgprofiel beschrijft welke prestatie nodig is om diabetische voetwond te voorkomen.
Het vast stellen van de simms classificatie wordt gedaan doormiddel van een voetscreening. Hierbij wordt gekeken naar de volgende factoren:
- Vaststellen van de protective (beschermende) sensibiliteit (PS).
- Vaststellen van mogelijk perifeer arterieel vaatlijden (PAV)
- Vaststellen of er een verhoogde druk is op de huid van de voet
Daarnaast wordt er gekeken of dat er een verhoogd risico op huiddefecten en/of huidinfecties zijn.
Personen met diabetes mellitus met een verhoogd risico op het ontstaan van diabetische voetulcera (slecht genezende voet wonden) komen in een hogere simms classificatie dan personen zonder een verhoogd risico op het ontstaan van diabetische voetulcera.
Na het vaststellen van het zorgprofiel wordt bij iedere patiënt door de zorgverlener, die hiervoor bekwaam is en dus bevoegd, een individueel/persoonlijk zorgplan opgesteld; zorg op maat! Het aantal behandelingen, controles en de inzet van diagnostiek kan per patiënt anders zijn. Zaken zoals huidaspecten, complicaties of andere bijzondere omstandigheden kunnen hier de reden voor zijn.
In het persoonlijke voetzorgplan wordt vermeld hoeveel voetbehandelingen de patiënt vergoedt krijgt vanuit de zorgverzekering. De podotherapeut geeft het persoonlijke zorgplan door aan de pedicure, zo weet de pedicure wat de aandachts punten zijn en hoeveel behandelingen zij mag uitvoeren. De podotherapeut heeft in zijn regio contracten afgesloten met de pedicures, dit zijn enkel diabetes- of medische pedicures.
